رئیس کل گمرک/معاون وزیر اقتصاد اعلام کرد: در پنج ماهه امسال حجم تجارت غیرنفتی ایران برابر ۷۶ میلیون و ۵۳۹ هزار تن به ارزش ۴۳ میلیارد و ۹۴۰ میلیون دلار بوده است؛ هرچند وزن صادرات اندکی رشد داشته، ارزش صادرات و هم‌چنین وزن و ارزش واردات کاهش یافته است.
جزئیات تجارت در پنج ماهه اول سال
فرود عسگری، رئیس کل گمرک و معاون وزیر اقتصاد، جزئیات آمار تجارت غیرنفتی کشور در پنج ماهه نخست سال جاری را اعلام کرد. بر اساس ارقام اعلامی، از مجموع ۷۶ میلیون و ۵۳۹ هزار تن تجارت غیرنفتی، میزان صادرات غیرنفتی ۶۱ میلیون و ۳۳۳ هزار تن به ارزش ۲۰ میلیارد و ۹۱۷ میلیون دلار و واردات ۱۵ میلیون و ۲۰۶ هزار تن به ارزش ۲۳ میلیارد و ۲۲ میلیون دلار گزارش شده است.
تغییرات فصلی و سالانه: صادرات غیرنفتی به لحاظ وزن ۰.۰۷ درصد رشد داشته اما از نظر ارزش شش درصد کاهش یافته است. واردات نیز هم در وزن (۵.۴ درصد) و هم در ارزش (۱۶.۳ درصد) کاهش نشان می‌دهد.
تراز تجاری: بر اساس این ارقام، کسری تراز تجاری غیرنفتی در پنج ماهه اول حدود ۲.۱۰۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود (۲۳.۰۲۲ میلیارد دلار واردات در مقایسه با ۲۰.۹۱۷ میلیارد دلار صادرات).
محور کالایی: پتروشیمی و دیگر کالاهای عمده
عسگری به‌ویژه بر کاهش صادرات پتروشیمی تاکید کرد؛ در پنج ماهه مورد بررسی ۲۱ میلیون و ۸۸۴ هزار تن کالای پتروشیمی به ارزش ۸ میلیارد و ۶۳۸ میلیون دلار صادر شده که نسبت به دوره مشابه ۱۲ درصد کاهش در وزن و ۱۳ درصد کاهش در ارزش داشته است.
کالاهای عمده صادراتی که در این بازه بیشترین سهم را داشته‌اند عبارت‌اند از:
گاز طبیعی، پروپان مایع‌شده، قیر نفت، بوتان مایع‌شده و متانول.
در سوی واردات، مهم‌ترین اقلام وارداتی به ترتیب شامل: طلا به اشکال خام، ذرت دامی، روغن دانه آفتابگردان، برنج و دانه سویا بوده‌اند.
شرکای تجاری؛ مقصدها و مبدأها
بر پایه اظهارات عسگری، بیشترین مقصدهای صادراتی ایران طی این مدت عبارت بوده‌اند از: چین، عراق، امارات متحده عربی، ترکیه، افغانستان، عمان و پاکستان.
از سوی دیگر، هفت کشور عمده‌ای که بیشترین سهم را در واردات ایران داشته‌اند شامل امارات متحده عربی، چین، ترکیه، هند، آلمان، فدراسیون روسیه و هلند می‌شوند.
تفسیر کوتاه و پیام برای فعالان بازار
آمار منتشرشده نشان می‌دهد هرچند حجم کالایی صادرات اندکی افزایش یافته، اما کاهش ارزش صادرات و افت محسوس ارزش واردات بیانگر فشار قیمتی و تغییرات ساختاری در ترکیب تجارت است. کاهش ارزش صادرات پتروشیمی به‌خصوص برای درآمدهای ارزی کشور و شرکت‌های فعال در این زنجیره نشانه‌ای از تغییر تقاضا یا قیمت‌های جهانی است که باید از نزدیک رصد شود.
برای صادرکنندگان و واردکنندگان توصیه می‌شود:
بندهای ارزی و قیمت‌گذاری قراردادها را با احتیاط بازبینی کنند؛
سناریوهای قیمت‌گذاری و پوشش ریسک ارزی را به‌روز کنند؛
بازارهای مقصد و مبدأ جایگزین را شناسایی کرده و تنوع‌بخشی به زنجیره تأمین را در دستور کار قرار دهند.