نتایج نظرسنجی مشترک اتاق بازرگانی تهران و گروه ایرانتلنت از فعالان کسبوکار نشان میدهد مشکل اصلی بنگاهها در دوران جنگ ۱۲ روزه و دوره بازسازی، کمبود منابع مالی بوده است؛ بیش از ۹۰ درصد پاسخدهندگان «معافیتها و تخفیفهای مالیاتی» و بیش از ۸۰ درصد «تسهیلات بانکی و دسترسی فوری به نقدینگی» را بهعنوان اولویت نخست خواستار شدهاند.
یافتههای کلیدی نظرسنجیفشار مالیاتی سنگینترین بار: بیش از ۹۰ درصد پاسخدهندگان معتقدند معافیتها یا تخفیفهای مالیاتی مؤثرترین اقدام دولت در شرایط جنگی خواهد بود.نیاز فوری به نقدینگی: بیش از ۸۰ درصد کسبوکارها «تسهیلات بانکی و دسترسی فوری به منابع نقدینگی» را اصلیترین مطالبه خود اعلام کردهاند.چشمانداز تیره سهماهه: بیش از ۶۳ درصد فعالان اقتصادی انتظار دارند وضعیت مالی کشور در سهماهه آتی بدتر شود؛ تنها ۱۱ درصد به بهبود امیدوارند.شدت کاهش گردش مالی: حدود ۶۴ درصد شرکتهای صادراتمحور کاهش بیش از ۵۰ درصدی در گردش مالی گزارش دادهاند؛ شرکتهای داخلی نیز افت قابلتوجه داشتهاند.نیاز به منابع برای بازسازی: ۷۰ درصد از شرکتهای کوچک گفتهاند برای بازسازی به منابع تا سقف ۱۰۰ میلیارد تومان نیاز دارند؛ در شرکتهای متوسط این نسبت ۷۲ درصد و در شرکتهای بزرگ بیش از ۴۱ درصد گزارش شده است.موانع بازگشت به شرایط عادی: ۶۰ درصد پاسخدهندگان کمبود نقدینگی و منابع مالی و ۳۴ درصد دسترسی محدود به تسهیلات بانکی را اصلیترین مانع بازگشت به وضعیت عادی عنوان کردهاند.تأثیر صنایعی: بیشترین کاهش گردش مالی در فناوری اطلاعات، خدمات آنلاین و صنایع تولیدی رخ داده؛ حملونقل و لجستیک کمترین آسیب نسبی را گزارش کردهاند. تفسیر و هزینههای اقتصادینظرسنجی نشان میدهد جنگ ۱۲ روزه فراتر از آسیب فیزیکی یا تعطیلی موقت فعالیتها، به بحران نقدینگی تبدیل شده است؛ بحرانی که اگر بهسرعت و هدفمند پاسخ داده نشود، میتواند به ضعف ساختاری و تعطیلی پایدار واحدهای اقتصادی، خصوصاً در بخش SMEها، بینجامد. کاهش چشمگیر گردش مالی حتی در شرکتهای بزرگ (بیش از ۶۳ درصد آنها افت بالای ۵۰ درصد را گزارش کردهاند) نشاندهنده آن است که مشکل فراتر از ظرفیتهای مالی داخلی بنگاههاست و به حمایت ملی نیاز دارد.
پیام به سیاستگذار: سه اولویت فوری۱. معافیتها و بخشودگیهای مالیاتی موقت و هدفمند برای بنگاههای آسیبدیده، بهویژه کسبوکارهای کوچک و متوسط و واحدهای صادراتمحور. 2. راهاندازی خطوط اعتباری اضطراری و تسهیلات کمهزینه از طریق شبکه بانکی و بازار سرمایه با تضمینهای دولتی و فرآیند تسهیلشده برای دریافت و پرداخت. 3. ابزارهای غیرتورمی تأمین نقدینگی (صکوک، اوراق جمعسپاری، صندوقهای نجات صنعتی) که به بازسازی کمک کرده و از فشار افزایشی بر پایه پولی جلوگیری کنند.
راهنمای فوری برای بنگاهها (چکلیست ۶ بندی)بازبینی فوری جریان نقدی و اولویتبندی هزینهها برای ۳۰–۹۰ روز آینده.آمادهسازی پروندهِ درخواست تسهیلات اضطراری با اسناد مالی منظم برای ارایه به بانکها و نهادهای حمایتی.مذاکره با تأمینکنندهها و مشتریان برای بازنگری زمانبندی پرداختها و فروض قرارداد در دوره گذار.استفاده از ظرفیتهای بیمه تجاری و پوشش اعتباری در صادرات (در صورت دسترس بودن).بررسی گزینههای تأمین مالی جایگزین (فروش داراییهای غیرمولد، قراردادهای فاینانس کوتاهمدت، پیشفروش) با محاسبه هزینه فرصت.پیوستن به تشکلهای صنفی و اتاقهای بازرگانی برای هماهنگی فشار جمعی جهت دریافت حمایتهای هدفمند. نتیجهگیرییافتههای گزارش «تأثیر جنگ ۱۲ روزه بر کسبوکارها» که توسط اتاق بازرگانی تهران با همکاری گروه ایرانتلنت تهیه شده، یک پیام روشن دارد: بدون سازوکارهای سریع، هدفمند و گسترده تأمین مالی، روند بازسازی بنگاهها بهسختی و با تأخیر انجام خواهد شد. دولت و نظام بانکی در کوتاهمدت باید سیاستهایی را اجرا کنند که هم بار مالیاتی را کاهش دهد و هم دسترسی فوری به نقدینگی را ممکن سازد تا از تبدیل بحران موقتی به بحران ساختاری جلوگیری شود.
برای مطالعه کامل گزارش و مشاهده جداول و نمودارهای تفصیلی، گزارش «تاثیر جنگ ۱۲ روزه بر کسبوکارها» را دانلود کنید.